07 jan SaaS vs On premise: offertevergelijking bij aanbesteding discriminatoir?
Kunnen SaaS en On premise bij een aanbesteding wel gelijkwaardig met elkaar worden vergeleken? De (kosten)structuur van SaaS en On premise software verschillen immers van elkaar. Dat is de interessante vraag die in de volgende aanbestedingsrechtelijke zaak wordt opgeworpen door een SaaS-leverancier.
SaaS versus On premise
Een gemeente heeft ten behoeve van de aanbestedingsprocedure een offerteaanvraag opgesteld voor: ‘Het leveren, implementeren en onderhouden van een ‘Basisregistratie Adressen en Gebouwen’ 2.0 Applicatie alsmede het gebruiksrecht daartoe’.
Inschrijvers waren vrij gelaten om te kiezen welk systeem, SaaS (een clouddienst) of On premise (een installatie op de infrastructuur van de gemeente), zij als oplossing willen aanbieden of dat zij zich met beide systemen wensen in te schrijven. Beoordeling en rangschikking zou geschieden op basis van het gunningscriterium van de beste prijs/kwaliteit verhouding en het te behalen aantal punten per subgunningscriterium.
Processfive, een SaaS-leverancier heeft zich op de opdracht ingeschreven en heeft daarbij een SaaS-oplossing aangeboden. Uiteindelijk is Processfive door de gemeente medegedeeld dat de inschrijving van Pink Roccade (met een On premise oplossing) aangemerkt als de inschrijving met de beste prijs-kwaliteitverhouding en derhalve zou de SaaS-leverancier niet in aanmerking komen voor (voorlopige) gunning van de opdracht.
Vergelijking SaaS en On premise discriminatoir?
SaaS-leverancier Processfive heeft zich er op beroepen dat de gunningsbeslissing niet deugt, omdat met twee verschillende systemen kan worden ingeschreven, te weten met SaaS en On premise, waarvan niet duidelijk is hoe die onderling met elkaar vergeleken kunnen worden.
Volgens Processfive staat de aanbieder die inschrijft met SaaS bij de beoordeling van de prijs daarvan op achterstand ten opzichte van degene die inschrijft met On premise, omdat in het laatste geval de kosten van, kort gezegd, hosting door de gemeente zelf worden gedragen en dus niet in de prijs zijn verdisconteerd, terwijl dat bij SaaS wel het geval is.
Volgens de rechter valt niet in te zien waarom dat in de gegeven omstandigheden aanbestedingsrechtelijk niet door de beugel zou kunnen. De gemeente heeft in de offerteaanvraag volstrekt duidelijk gemaakt dat de beoordeling van de inschrijvingen uitsluitend op de totaalprijs zal plaatsvinden. Het valt niet in te zien dat dit discriminatoir zou zijn omdat immers elke inschrijver zelf kan kiezen met welk systeem hij de goedkoopste zou kunnen zijn.
De gemeente stelde dat SaaS niet per definitie duurder is dan On premise. SaaS-leverancier Processfive heeft aangevoerd dat indien SaaS tegen lagere kosten wordt aangeboden dat ten koste van de kwaliteit zal gaan, maar dat punt is verder onvoldoende uitgewerkt om de conclusie te kunnen dragen dat een vergelijking van beide systemen wel discriminatoir zou zijn. Bij dit uitgangspunt van de offerteaanvraag valt volgens de rechter niet in te zien waarom de gemeente gehouden of zelfs gerechtigd zou zijn bepaalde kostenaspecten van inschrijvers buiten beschouwing te laten of juist toe te voegen om die inschrijvingen in de visie van Processfive vergelijkbaar te maken. En daarnaast merkt de rechter op dat de gemeente niet vrij staat om beoordelingscriteria toe te voegen die zij niet bekend heeft gemaakt in de aanbestedingsprocedure.
Beoordelingscriteria onvoldoende toegesneden op SaaS?
De rechter werpt in zijn laatste zin een relevante gedachtegang op: Zijn in ICT-aanbestedingsprocedure de beoordelingscriteria onvoldoende toegesneden op SaaS? Aanbestedende diensten moet beseffen dat bepaalde beoordelingscriteria voor ICT-oplossingen discriminatoir kunnen uitpakken en dat ze daarom wellicht criteria moeten toevoegen die meer gelijkwaardigheid creëren. Maar ook SaaS-dienstverleners moeten bij een aanbesteding kritisch vragen stellen over in hoeverre bij de opgestelde beoordelingscriteria voldoende rekening is gehouden met de (kosten)structuur van SaaS, ook -of misschien zelfs vooral- als de Aanbestedende dienst meent dat SaaS-leverancier zich ook kunnen inschrijven.
Lees hier de gehele uitspraak: ECLI:NL:RBGEL:2019:5011