14 mrt Hosting provider aansprakelijk voor website met ‘smaad en laster’?
Handelt een hosting provider onrechtmatig door een website waarop vermeende smadelijke en lasterlijke uitlatingen staat niet terstond offline te halen? Onder meer deze vraag stond centraal in een recente zaak tegen hostingprovider Argeweb.
Op een website die door Argeweb gehost wordt zijn berichten geplaatst waarin eiser met naam en toenaam of met een bijnaam genoemd wordt in combinatie met woorden als ‘pooier’, ‘loverboy’ en waarin gesteld of gesuggereerd wordt dat persoon tijdens zijn werk als kapitein drugs gebruikt en zich schuldig maakt aan identiteitsdiefstal en privacyschending. Deze berichten bevatten ook foto’s van persoon.
De rechter concludeert in deze zaak dat hier (deels) sprake is van smaad en laster. Argeweb is de hosting provider van de website waarop de smaad en laster staat.
De advocaat van eiser heeft Argeweb gesommeerd om binnen 48 uur het verlenen van de toegang tot het internet aan de betreffende website te staken en gestaakt te houden vanwege de onrechtmatige berichten. Argeweb heeft deze brief doorgeleid aan website beheerder en schreef daarbij onder meer het volgende:
“In beginsel is Argeweb een neutrale hoster van de website, waarbij zij zich niet bemoeit met de inhoud daarvan. Dit kan echter anders worden wanneer de uitingen op de gehoste website in strijd zijn met de algemene voorwaarden van Argeweb doordat zij in strijd zijn met de wet. Ik verwijs u hiervoor onder andere naar artikel 7.2 van deze algemene voorwaarden.
In dat kader verzoeken wij u dan ook om de uitlatingen die hiermee in strijd zijn te verwijderen en verwijderd te houden van de website.”
Argeweb deelt aan de advocaat van eiser mee dat zij aan de hand van de haar bekende feiten niet kan nagaan of de publicaties op de website onmiskenbaar onrechtmatig zijn en dat zij daarom niet zelfstandig zal overgaan tot het blokkeren van de website. Argeweb zegt verder dat zij – zo nodig – wel tot blokkade zal overgaan indien uit een rechterlijk vonnis tegen de partij die de uitlatingen heeft gedaan blijkt dat die uitlatingen onrechtmatig zijn.
Verantwoordelijkheid hosting provider als tussenpersoon
Op grond van artikel 6:196c lid 4 BW is een tussenpersoon als hosting provider Argeweb niet aansprakelijk voor de informatie op een website, indien Argeweb niet weet van de activiteit of informatie met een onrechtmatig karakter, dan wel zodra zij dat weet of redelijkerwijs behoort te weten, prompt de informatie verwijdert of de toegang daartoe onmogelijk maakt. Blijkens de memorie van toelichting op dit wetsartikel moeten de van haar gevraagde maatregelen in overeenstemming zijn met de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit, wat meebrengt dat er geen andere, minder verstrekkende maatregelen mogen openstaan om een einde te maken aan de als onwenselijk ervaren situatie. Dit betekent onder meer dat blokkade van informatie door Argeweb alleen dan aan de orde is indien die informatie onmiskenbaar onrechtmatig is.
De discussie van partijen over de aansprakelijkheid van Argeweb als hosting provider spitst zich toe op de vraag of de uitingen op de betreffende website onmiskenbaar onrechtmatig zijn en op de vraag of Argeweb in de gegeven omstandigheden gehouden was om de gehele website offline te halen.
Hoewel de voorzieningenrechter hiervoor ten aanzien van website beheerder heeft geoordeeld dat haar beschuldigingen en insinuaties aan het adres van eiser onrechtmatig zijn, brengt dat niet zonder meer mee dat Argeweb de onrechtmatigheid van deze uitlatingen behoorde te kennen of deze na kennisgeving van eiser zonder meer moest aannemen. Met Argeweb is de voorzieningenrechter van oordeel dat het op de weg lag van eiser om in de eerste plaats website beheerder aan te spreken tot het verwijderen van de onrechtmatige informatie. Eiser heeft dit evenwel nagelaten en in plaats daarvan Argeweb en website beheerder gelijktijdig gesommeerd en hen gelijktijdig gedagvaard. In de gegeven omstandigheden heeft Argeweb aan haar verplichtingen jegens eiser voldaan door website beheerder aan te schrijven, toe te zeggen (zo nodig) onrechtmatig geoordeelde uitingen te verwijderen en om bij toekomstige verwijderverzoeken rekening te houden met de in dit vonnis als onrechtmatig bestempelde uitingen. De vorderingen tot het verwijderen van de website en die van eventuele toekomstige uitingen moeten reeds daarom worden afgewezen.
Conclusie: Hosting provider dient zorgvuldig te werk te gaan bij een verzoek tot offline halen website
Hosting providers hebben als tussenpersoon krachtens artikel 6:196c lid 4 BW een bepaalde verantwoordelijkheid maar hoeven niet zonder meer een website offline te halen. Kort samengevat zijn de conclusies van deze uitspraak de volgende:
- Hosting provider kan niet zelfstandig nagaan of de op het oog lasterlijke, en deels onsamenhangende uitlatingen al dan niet onrechtmatig zijn.
- Bij de afweging een website offline te halen dient een proportionaliteits- en subsidiariteitstoets door hosting provider gedaan te worden. Met andere woorden: zijn er geen andere, minder verstrekkende maatregelen mogelijk om een einde te maken aan de als onwenselijk ervaren situatie?
- Daarom lag het op de weg van eiser om in de eerste plaats zelf website beheerder aan te spreken tot het verwijderen van de onrechtmatige informatie. Dus eiser had eerst deze weg moeten bewandelen.
- Hosting provider heeft eiser ook op zijn eigen verantwoordelijkheid/mogelijkheid gewezen om website beheerder aan te sporen de informatie te verwijderen.
- Niettegenstaande de eigen verantwoordelijkheid van eiser heeft hosting provider aan haar verplichtingen jegens eiser voldaan door website beheerder aan te schrijven en te verzoeken de uitlatingen te verwijderen.
- Hosting provider heeft toegezegd (zo nodig) onrechtmatig geoordeelde uitingen te verwijderen en om bij toekomstige verwijderverzoeken rekening te houden met de in een rechtelijke vonnis als onrechtmatig bestempelde uitingen.
- Hosting provider stelt zich in eerste instantie op als een neutrale hoster van een website, waarbij zij zich niet bemoeit met de inhoud van de website.
- Hosting provider heeft in de algemene voorwaarden opgenomen dat wanneer de uitingen op de gehoste website in strijd zijn met de algemene voorwaarden doordat zij in strijd zijn met de wet dat ze zich kan gaan bemoeien met de inhoud van de website.
Deze uitspraak is weer de steeds terugkerende discussie over de vraag in hoeverre hosting providers verantwoordelijk zijn voor de inhoud van de websites die ze hosten. Het is raadzaam om als hosting provider hiervoor een Notice-and-Take-down beleid te hebben die strookt met de wettelijke en jurisprudentiële eisen. Houd hierbij altijd rekening met het feit dat een hosting provider een proportionaliteits- en subsidiariteitstoets dient te doen.
De uitspraak kan hier geraadpleegd worden: http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBROT:2018:10931